Ayurveda Nedir? Ayurvedik Yaşam, Beslenme Diyet ve Sağlığa Faydaları

Ayurveda son günlerde Türkiye’de en çok kullanılan terimler arasına girdi. Ayurveda köken olarak Hindistan Vedik kültürüne dayanmakta ve 4500 yıllık bir geçmişi bulunmaktadır. Ayurveda’nın anlamı doğal bir şifa yöntemidir. Sanskritçe dilinin bir kelimesidir. Türkçe’ye çevirdiğimizde ise “Doğal Yaşam Bilimi” olarak adlandırabiliriz. Dünyada tahmini 500 Milyondan fazla kişi Ayurveda  ile sağlığına kavuştuğu ve hayat standardının yükseldiği bilinmektedir. Çin’ de ise yaşlanmayı geciktirdiği ve hastalıklardan koruduğu inancı ile çok yaygındır.

Ayurveda amacı ise insanın ideal bünyesini bulup , bünyede oluşabilecek herhangi bir dengesiz durumda , dengesizliği bedene hissettirip kaynağını bulabilmek ve eski sağlıklı dengeli hale getirmesidir. İnsanın ideal bünye tipine ise dosha denmektedir.

Ayurvedik Tıp Bilimi 

Ayurvedik tıp biliminde insanı 3 ana bedene ayırmaktadır.

Fiziksel Beden
Zihinsel Beden
Ruhsal Beden

Ayurvedik yaşamda en çok dikkat edilmesi gereken bu 3 ana bedenin birbiri ile sağlıklı bir şekilde yaşaması. Çünkü 3 beden birbiri ile devamlı bir enerji alışveriş halinde . 3 bedenin birinde bir sorun olması diğer bedenleri de tamamen etkilemektedir. Aslında 3 beden fakat tek parça olarak düşünebiliriz.

Fiziksel bedenimizi spor yaparak ve kötü alışkanlıklardan uzak tutarak sağlıklı halde tutabiliriz. Zihin Bedenimizi izi kötü düşüncelerden kasvetten ve sıkıntılardan arındırarak sağlıklı halde tutabiliriz. Ruhsal bedenimizi ise olumsuzluklardan uzak tutarak iyi düşünerek sağlıklı olarak tutabiliriz.

Ayurvedik yaşamda bu 3 bedenimizi de sağlıklı tutmamız gerekmektedir. Hepsi birbirine bağlıdır ve birinde yaşanan çöküntü tüm diğer bedenleri etkiler ve Ayurvedik yaşamdan çıkılır. 3 Bedene hakim olmayı hayat yaşamı haline getirmek gerekmektedir.

Ayurvedik Yaşamın Sağlığa Etkisi

Ayurvedik yaşam ile bir çok sağlık sorununun üstesinden geline bilmektedir. Dünyada bir çok ülkede alternatif tıp olarak bu yaşam biçimi tavsiye edilmektedir. Aslında Ayurvedik yaşam hastalık iyileştirme haricinde “Önleyici Alternatif Tıp Bilimi” yada “Koruyucu Tıp Bilimi”  gibi terimlerde kullanılmaktadır.

Ayurvedik Yaşam Tarzı sağlığa etkileri ise söyledir;
Bilinci yükseltir, Vücudunuza enerji katar , İç huzura kavuşmanızı sağlar, yaşlanmayı geciktirir ve ömrü uzatır,spor aktivitelerine yönelmenizi sağlar, yaşam kalitenizi yükseltir , tatminkar olmanızı sağlar.

Ayurveda Vücut Tipleri 

Ayurveda da 3 vücut tipi bulunmaktadır.

Vata Dosha : Karakteri değişken ,kuru, hareketli ve hızlıdır. Liderlik vasfı ön plandadır. Vücudun enerjisini sağlar hareketleri kontrol eder. Nefes alma , idrar yolları ve bağırsak yollarını yönetir. Sıkıntılı durumlarda gerginlik stres ,kabızlık,üşüme ve endişe yaratabilir.

Pitta Dosha : Sıcaklık ,bedende hafif yağlılık ,ekşilik . Metabolizmayı yönetir. Vücudun dengesini sağlar. Sindirim sistemini kontrol eder.  Dengede olmazsa yanma hissi, sivilce problemleri , kötü koku, asabiyet oluşturur.

Kapha Dosha : Ağırlık, Yavaşlık, Yumuşaklık ,Sağlamlık ve Tatlılıktır.  Vücudun yapısını oluşturur. Bir inşaatın temeli ve kolonları gibi düşünebiliriz. Direnme ve canlılık verir. Nemlenme ve yağlanma gibi fonksiyonları sağlar. Dengesiz durumlarda Şişmanlığa , beden hareketlerinin yavaşlamasına ,depresyona, durağanlığa ve aşırı uyku isteği durumuna yol açabilir.

Yukarıdaki belirtilerden hangisine uyduğunuzu ruh halinize bakarak belirleyebilirsiniz. Hiç bir kategoriye uymuyorsanız Vata vücut tipine yakınsınız demektir.

Ayurvedik Beslenme ve Baharatlar

Ayurvedik  beslenme ile hayatınızı çok farklı bir hale getirebilirsiniz.  Ayurvedik beslenme ile hem sağlığınızı korursunuz hemde hastalıklardan korunmuş olacaksınız. Aslında Çin ve Hindistan bölgelerinde bu şekilde beslenen 300 Milyondan fazla kişi olduğu bilinmektedir.

Ayurvedik Beslenmenin İncelikleri;

1) Yemek yerken sadece yemeğe konsantre olunmalıdır. Televizyon yada başka bir şeyle ilgilenilmemelidir. Zihni temizleyip yemeğe öyle oturulmalıdır. Yemek felsefesi şu olmalıdır amaç ağzımızdan içeri bir şeyler girmesi değil vücudun yapı taşlarını oluşturacak besinler almak olmalıdır. Bu yapı taşlarını bedenimiz alarak işleyecek ve sağlığımıza sağlık katacağını düşünerek yiyeceklerimizi seçmeliyiz. Yemekleri bol çiğneyerek yavaş yemeye özen göstermeliyiz.

2) Yemek hazırlarken en önemli dikkat etmemiz gereken canınızın ne istediğidir. Tabi ki insanın canını bir çok zararlı yiyecekte isteyebilir fakat bu istekler içerisinde bedeninize fayda sağlayacak besinler seçilmelidir. Her gün baharat yada doğal tatlı olarak 6 değişik tat alınmalıdır.

3) Yemek yedikten sonra ortalama 10 dakika vücut dinlendirilmelidir. Aktiviteler vücudu dinlendirdikten sonra yapılmalıdır. Bu sürede yenilen besinler sindirim sistemine doğru ilerleyecektir.

4) Öğlen yemeği kesinlikle atlanılmamalıdır. Sindirim sisteminin en iyi çalıştığı saatler 12:00 ile 13:30 saatleri arasındadır. bu saatler arasında öğle yemeği yeme dikkat edilmelidir.

5) Kahvaltı ve Akşam yemeği ise az miktarda ve hafif yapılmalıdır. Yemekten sonra hemen uykuya geçilmemeli en az 3 saat sonra uyulmalıdır. Geceleri zencefilli süt içilerek açlık varsa bastırılmalıdır.

6) Sofralardan tokluk hissi ile kalkılmamalıdır. Midenizin yarısının dolu olması yeterlidir. Beden bir süre sonra bu doluluğa alışacaktır.

7) Yemeklerin yanında kesinlikle soğuk su tüketilmemelidir. Meyve suları doğal ve ev yapımı tercih edilmelidir. İçecekler yudum yudum içilmelidir.

Ayurvedik Baharatlar

Ayurvedik yaşamda baharatların çok önemli bir rolü vardır. 5 baharat ön plana çıkmaktadır.

Tarçın : Kan şekerini destekler ve sindirim sistemini düzenler.,

Turmeric : Karaciğer dostudur. Doğal bir antioksidandır. Bir çok Hintşi güne Zerdeçallı su ile başlar.

Zencefil : Toksik atıcıdır. Sindirimi arttırır ve düzenler.Vata ve Kaphayı dengeleme konusunda çok başarılıdır.

Rezene : Tüm doshaları dengelemek için kullanılır. Sakinleştirici özelliği bulunmaktadır.

Kişniş : Mısır tıbbından gelen bir baharattır. Hormonları dengeler . Kişniş tohumlarını 1 gece önceden suda bekletip sonra içilmesi tavsiye edilir.