Faizsiz Finans Kuruluşları Nasıl Para Kazandırma Yöntemi?

İslam dinine göre başkasının parasından para kazanmak haramdır ve yasaktır. Günümüzde bankacılık sistemi faiz üzerine kurulu olduğu için bu sistem İslam dini ile örtüşmemektedir. Bu sebeple İslam ülkelerinde adına İslami bankacılık da denilen faizsiz bankacılık sistemi ortaya çıkmıştır. Faizsiz bankacılık sisteminin kuralları Şeriat hükümlerine göre belirlenmektedir. Bu sistemde faizin yasak olması sebebi ile mevduat olarak toplanan paralar direkt olarak reel ekonomiye aktarılmaktadır. Sabit faizin yerini alan kar/zarar ortaklığı sistemi sebebiyle bankalar paralarını yatıracakları yatırımları seçerken çok daha özenli davranırlar. Çok fazla kredi dağıtmayarak yalnıza paranın geri dönüşü garanti olacak sağlam projelere yatırım yaparlar. Bunun gibi nedenlerden ötürü İslami bankalar Dünya’daki en güvenilir ve sağlam bankalar olarak gösterilirler. Bütün dünya finansal krizlerden etkilenirken, İslami bankalar en az zararla krizleri atlatmışlardır ; çünkü paralarını spekülatif finans işlemleri yerine güvenilir ve geri dönüşü mümkün olan projelere yatırırlar.

Faizsiz Finans Kuruluşlarının Yayılma Alanları

İslami bankacılık 1970’lerin başında ortaya çıkan bir finans sistemidir. Bunun sebebi petrolün değerlenmesi ve yaşadığı fiyat artışıdır. Zengin petrol yataklarına sahip olan Körfez ülkeleri kısa sürede büyük bir sermaye birikimi yaşamıştır. İslami bankacılık ilk olarak iki yöntemi kullanmaya başlamıştır. Emek ve sermaye ortaklığı anlamına gelen mudarabe ve sanayi yatırımlarında sermayenin bir kısmının karşılanması anlamına gelen müşareke bu iki yöntemdir. 1970’lerden itibaren İslami bankacılık dünyada yayılmaya başlamıştır. İslami bankacılık dünya üzerinde özellikle üç bölgede yayılmıştır. Körfez bölgesi İslami bankacılığın ilk başladığı yerdir. İslami finans, Abu Dhabi, Bahreyn, Dubai, Katar, Kuveyt ve Suudi Arabistan’da yaygınlaşmaya başlamış bir sistemdir. Ayrıca Orta Doğunun diğer bölgelerinde de yaygınlaşmıştır. Uzakdoğu bölgesi de İslami bankacılığın yaygın olduğu yerlerden biridir. Brunei, Endonezya, Singapur ve Malezya gibi Müslüman nüfusun yoğun olduğu bölgelerde faizsiz finans sistemi kullanılmaya başlamıştır. Bu bölgelerdeki varlıklı Müslümanlar sayesinde ilk İslami Bankacılık atılımları gerçekleştirilmiştir. İslami bankacılığın yaygın olduğu son coğrafya ise Batı bölgesidir. Başta Londra olmak üzere batılı devletler yükselişe geçen faizsiz borç pazarını görmezden gelmemişlerdir.

Türkiye’de faizsiz finans işlemi gerçekleştiren ilk banka Albaraka Türk Katılım Bankasıdır. Bu anlamda öncü bayrağını taşıyan Albaraka Türk Katılım Bankası, 1985 yılından beri faaliyetlerini sürdürmektedir. Ayrıca Albaraka Türk Katılım Bankası dışında; Bank Asya, Kuveyt Türk, Türkiye Finans Katılım Bankası gibi kuruluşlar da faizsiz finans işlemlerini gerçekleştiren bankalar olarak işlevlerini sürdürmüşlerdir.

Genel olarak faizsiz finans imkanı sunan bankalarda anlayış şu şekildedir; bir miktar para tamamıyla ödendikten sonra borç verilen kişiden veresiye şeklinde herhangi bir faiz uygulamadan elde edilen gelir olarak belirlenmiştir. Fakat faizsiz finans işlemi uygulayan kurumların da vade farkı koyarken uyguladıkları bazı prosedürler ve dikkate aldıkları bazı oranlar vardır. Bu oranlar; enflasyon, enflasyon farkı gibi istatiksel durum ve oranlar olarak belirlenmiştir.

Faizsiz finans anlayışında ticaret malı bedel karşılığında alıp satmak yoluyla yapıldığından olay iki şekilde gerçekleşiyor;

-Kurum kendi adamını malı teslim alıp müşteriye götürmesi için kendisi belirliyor, daha sonra müşteriye belirli taksitler şeklinde ödeme imkanı sunuyor.

-Kurum müşterisine vekalet verdikten sonra müşteri kurumdan vekalet izni almış biri olarak aldığı malın faturasını kurum adına kestiriyor. Bu sayede kurum adına malı teslim alıyor ve istediği yerde; deposunda, dükkanında bu malı saklayabiliyor. Daha sonra da müşteri sıfatıyla kurumdan bu malı satın alıyor. Bu sayede de bu sefer kurum müşteriye fatura kesmiş oluyor.