Boşanma Davasında Tanıkların Davaya Etkisi Nedir? Kimler Tanık Olabilir

BOŞANMADA TANIKLARIN DAVAYA ETKİSİ

Bilindiği üzere yargılama faaliyeti tarafların kendi iddialarını ispatlamaya çalıştığı bir süreçtir. Kişiler iddialarını dile getirmekle kalmaz aynı şekilde bu iddialarını ispatlamakla zorunludur. Bu husus  eski tabirle “müddei iddiasını ispata mecburdur” şeklinde ilke olarak kabul edilmiştir. Delil dediğimiz zaman ise uyuşmazlık konusunu çözmeye, maddi hakikate ulaştırmaya elverişli ve hukuken yasaklanmamış olan her türlü araç olarak anlaşılması gerekir. Bu deliller hâkim tarafından serbestçe değerlendirilir ve ispata elverişli olup olmadığı tespit edilir. İşte bu delillerden bir tanesi de tanık delilidir. O zaman tanık kavramını açıklamak gerekir. Bilindiği üzere uyuşmazlık konusunu işlemler, olaylar olarak ikiye ayırırız. Bazen uyuşmazlık konusu bir işlem olabilir. Örneğin sözleşme düzenlenmesi gibi. Bazen de uyuşmazlığın konusu olay olabilir. Örneğin boşanma davasında fiziksel şiddet olayı gibi. Yazımızın konusu olayların ispatı araçlarından tanık delili üzerinde olacaktır.

Tanık bir olaya beş duyu organından bir ya da bir kaçı ile vakıf olan bu yönüyle de bilgi sahibi olan kişiyi ifade eder. Beş duyu organı derken görme, duyma (işitme), dokunma, tatma ve koku duyularından bir tanesi ile uyuşmazlık konusu olay ya da iddialara vakıf olmak suretiyle bilgi sahibi olmayı  ifade etmekteyiz. Dolayısıyla tanık,  uyuşmazlık konusu olaya ilişkin olarak bilgisi olan ve bu bilgisi beş duyu organından bir ya da bir kaç tanesine dayandığı iddia edilen kişidir. Tanık bir uyuşmazlık konusu hakkında bilgisine başvurulduğunda bilgisini ve bu bilgisinin dayanağını açıklamak zorundadır. Örnek vermek gerekirse eşler arasındaki bir hakaret eylemini bildiğini iddia eden tanık bu bilgisinin neye dayandığını ispatlamak zorundadır. Eğer sözlü bir hakaret eylemi var ise bu takdirde tanığın bu hakareti duyup duymadığı ve ne şekilde hakaret ettiğini hangi sözleri kullandığını beyan etmesi gerekmektedir.

BOŞANMADA ŞAHİTLERİN DURUMU

Boşanmanın konusu tarafların mizaç, karakter veya kişilikleri değildir. Boşanma davasındaki davanın konusu, taraflar arasındaki evliliği boşanma sürecine sokan kusurlu eylemler ve hareketlerdir. Bu nedenle, boşanma davasında çoğu uyuşmazlığın konusu taraflar arasında meydana gelen olaylardır. Bu nedenle, bu olayların video ve ses kaydı yoksa bu iddia diğer tarafça açıkça kabul edilmezse, iddianın kanıtı tanık olacaktır. Bu bağlamda, boşanma davasında tanıkların önemi çok mühimdir. Kusurlu eylemin varlığından ziyade, adli makamların aradığı şey, kusurlu eylemin varlığını kanıtlamak için uygun bir araç olup olmadığıdır. Örneğin, bir sadakatsizlik eylemi varsa… Tanıklar, karşı tarafın kusurlu eylemleri hakkında bilgi sahibi olmalıdır. Bu bilgi beş duyu organından birine veya daha fazlasına bağlı olmalıdır.

TANIKLAR HAKKINDA YASAL DÜZENLEME

Yazımızın konusu boşanma davasında tanık olduğundan ve boşanma davaları Yasal Yargılama niteliğinde olduğundan, boşanma davasındaki tanıklarla ilgili hükümlere ilişkin Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun kararlarını incelemek gerekmektedir. Tanık, 6100 sayılı Hukuk Usulleri Kanunu’nun 240. ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir. Ancak, tanıklara ilişkin hükümler sadece burada değil, aynı zamanda Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun birçok maddesinde de tanıklarla ilgili düzenlemeler bulunmaktadır.

Boşanma davasında tanıkların dinlenmesi, Hukuk Muhakemeleri Kanunu uyarınca belirli usul şartlarına tabidir. Buna göre, tanık delillerinin dilekçe veya cevap dilekçesine dayandığı açıkça belirtilmelidir. Tanık delili, davada veya tanık delilinin süresi içinde bir dilekçeye dayanmıyorsa, yani delilin tanık ifadelerine dayandığı belirtilmediği takdirde tanığı dinlemek mümkün değildir. Yine, dava dilekçesi yasal süre içinde cevaplanmadıysa, davalının tanık olması mümkün olmayacaktır. Adı, soyadı,  taraflar, dava veya yanıt dilekçesindeki delillere dayandıklarını açıkça belirtmiş olmaları koşuluyla, ön soruşturma duruşması sırasında tanıkların Kimlik numaraları, adres bilgileri ve tanık olunacak konular tanık listesi olarak sunulmaktadır. Genellikle taraflara bu konuda iki haftalık bir süre tanınır. Tarafların iki hafta içinde tanıkların bildirmesi üzerine, mahkeme hâkimi duruşmanın tanık gününü ve saatini bilgilendirmek için bir davetle bilgilendirilecektir.

Boşanma davalarında Çocuklar, Anne, Baba ,Ortak Arkadaşlar ve Komşular tanık olarak gösterile bilmektedir.